Artikelen
| Aart van Beek |
 |
Het orgel in de St.-Margaretakerk te Boksum Het ORGEL 110 (2014), nr. 4, 4-11 [samenvatting] |
Op vrijdag 8 februari 2013 werd in Boksum (provincie Friesland) het
orgel van de St.-Margaretakerk weer in gebruik genomen. Daarmee kwam
een einde aan een omvangrijk restauratieproject van één van de
oudste orgels van Friesland. De restauratie werd uitgevoerd door de
firma Pels & Van Leeuwen uit ’s-Hertogenbosch. Adviseur was Aart van
Beek.
De oudste delen van het orgel, waaronder grotendeels de kas van het
Hoofdwerk, dateren uit 1675, toen Harmen Jans een nieuw instrument
opleverde met een manuaal zonder pedaal. In 1728 voegde Jan Franssen
uit Berlikum een Rugwerk toe. In 1768 en 1799 vonden omvangrijke
werkzaamheden plaats. In het laatstgenoemde jaartal vernieuwde
Lambertus van Dam het orgel ingrijpend. In 1810 plaatste Wytse
Douwes de karakteristieke houten draperieën, en weer drie jaar later
voegde Jan Reinders Radersma een aangehangen pedaal toe. Later in de
negentiende eeuw voerde Hardorff, die het instrument tot 1891 in
onderhoud had, verschillende werkzaamheden uit aan het orgel. Begin
twintigste eeuw werd een restauratie uitgevoerd door Bakker &
Timmenga, die in feite volledige nieuwbouw inhield in de bestaande
kassen met gebruikmaking van een deel van het bestaande pijpwerk.
In 2005 stelde Jan Jongepier een restauratierapport op en werd
besloten tot conservering van de bestaande toestand. In januari 2011
werd een aanvang gemaakt met de restauratie van het instrument. De
restauratie van het schilderwerk van orgelkassen, balustrade en
draperieën, waarbij de bestaande toestand eveneens uitgangspunt was,
werd opgedragen aan Karin Veldman & Jantina Veltman,
restauratieschilders te Oudemolen (Dr.). De werkzaamheden werden in
de periode december 2012/ januari 2013 voltooid.
Foto's Jan Smelik
